Maslic indicou que as veces a información manipulase para xustificar guerras

Hoxe na facultade de xornalismo da Universidade de Santiago de Compostela , o escritor e corresponsal de guerra bosníaco Rasim Maslic deu unha charla sobre a información en contexto bélico.

Que pode facer un xornalista na guerra?

GALICIA CONFIDENCIAL
SANTIAGO - Maslic deu unha importancia fundamental ao contacto entre o xornalista e pobo do lugar onde ocorre o conflito. Pois ¨ só chegando ao corazón da xente do país ¨ pódense tentar saltar os prexuízos propios e inherentes que leva o corresponsal de guerra ao lugar de conflito.
Ademais de transmitir as súas impresións, ideas e experiencia sobre o tema cos estudantes presento un traballo, editado pola Ponte Edicións. Este material conforma un compendio de relatos nos que se describen descoñecidas paisaxes e situacións coas que ou autor residente na Coruña tivo contacto, como o seu paso polas prisións da antiga Iugoslavia ou a vida politca nese país. O libro, escrito e concibido en castelán coma parte dunha triloxía, foi presentado hai uns días na sala de prensa dá Fundación Caixa Galicia dá Coruña . A Ponte Edicións destinará unha porcentaxe dás vendas dás versións en español, galego e bosníaco á ONGD Equus Zebra.

Constantino Bértolo, unha voz galega no primeiro encontro de critica e medio de comunicación de Bos Aires.

Constantino Bértolo (Lugo, España, 1946). Director do selo editorial Cabalo de Troia, dentro do grupo Random House Mondadori. Leva bregando no mundo editorial desde o ano 1990. Este galego licenciado en Filoloxía Hispánica comezou escribindo crítica literaria para a prensa escrita, foi director da Editorial Debate ata finais do ano 2003. Está semana participo do?Primeiro Encontro de Crítica e Medios de Comunicación? curado por Rodolfo Fogwill atopo , Este encontro se realizá do 27 ao 30 de marzo, organizado pola Subsecretaría de Xestión Cultural do Goberno de Bos Aires e o Centro cultural de España en Bos Aires , o obxectivo é promover o intercambios de ideas sobre a actualidade da crítica na literatura hispanoamericana.Participan deste encontro, que leva a cabo no Centro de Experimentación do Teatro Colón,tamén outras destacadas figuras estranxeiras e nacionais do ámbito da literatura e medios de comunicación como Ignacio Echevarría (España), Zaida Capote (Cuba), Alejandro Zambra (Chile) e Jorge Aulicino, Sylvia Saítta, Quintín


U.P. - Vostede comento na xornada de hoxe que actualmente a sociedade española ten unha falta de lectura crítica. Que por falta de tensión non ten a necesidade de ser intelixente.
Creei que unha escritura critica, unha visión critica na literatura, pode mobilizar a unha sociedade?

Eu creo que a escritura non ten esa capacidade. O que a escritura ten é soamente capacidade para detectar que emerxe, ou que está emerxendo unha corda que fai que algo se mova. Pero non mobiliza, son cuestións doutro tipo de cousas as que fan que unha sociedade mobilícese. E iso entón tradúcese na aparición de certos discursos ou de certa literatura. Ou sexa que por se soa non mobiliza.

Pero pode dar conta do que esta pasando e do que non está pasando


Claro, pode dar conta do que está pasando e sobre todo do que non esta pasando e iso algo que sempre se esquece.

Entón este papel de denuncia Vostede creei que niso estaría o papel, da literatura critica?

Si, depende de como un entenda unha lectura crítica. Pero, intentando ser neutro, se a lectura consiste en aprender a saber ou a preguntarche porque che gusta o que che gusta e porque non che gusta o que non che gusta. Bo, creo que se a lectura encamiñásese cara aí evidentemente empezarían a aparecer ou aflorar outras zonas da realidade que deberían ser exploradas co mesmo método. O propio método faríache ver a realidade doutro xeito. Ou sexa que creo que en se sentido a lectura crítica axuda.

www.wwf.es

Suplemeto especial Foro sobre calidad ambiental y progreso social

Intervenciòn del presidente español

Entrevista a LAURA SEARA SOBRADO

F.R. e V.A.
Fotos M.V.R.

Naceu en Allariz (Ourense) o 20 de marzo de 1975. Solteira.
Licenciada en Dereito
Avogada e Consultora
Sª de Movementos Sociais das Juventudes Socialistas de España (1999-2001)
Sª de Organización das JSE (2001-2003)
Deputada no Parlamento de Galicia
Vicepresidenta do Consejo da Juventud de España (1999-2002)



Como é traballar en política sendo unha muller nova?

Sendo muller e moza hai que traballar o triplo, primeiro por muller e logo por moza.
As mulleres teñen que traballar un pouco máis que o homes, sempre un pouco máis por ser muller.

Que función corresponde aos mozos na sociedade?

Eu creo moito na organización , sempre crin no grupos e na autoorganización dos cidadáns. Penso que se es unha gran figura e unha persoa moi brillante podes destacar, sexas unhas política ou político, un artista, sexas intelectual ou o que sexa. Pero se consegue moito máis en grupo. Na participación en grupo conséguese moito máis. E o asocianismo é fundamental, na política e no movemento estudantil , no movemento cultural, e o movemento ecoloxista fundamental. E eu creo que hoxe estamos pasando por unha crise na participación, eu creo que importante.
Primeiro porque o modelo non está definido e non imos agora a pornos a discutir se queremos un voluntariado activo ou pasivo ou se queremos unha sociedade cun voluntariado que só se cuestione pida esas dúas horas de traballo á comunidade como chaman algúns ou se che preguntas a ti mesmo que tipo de compromiso queres adquirir coa sociedade na que vives.
Pero aparte diso se non tes un modelo definido a xente nova hoxe participa menos ou busca outras canles de participación. Ou o que eu creo que sucede é que o estado, as institucións non están facilitando os espazos de participación.
Cambio moitísimo co actual goberno, pero oito anos de goberno de dereitas fan madeixa na poboación Porque claro non se quere un tecido asociativo potente e menos aínda xuvenil porque sabes que é moi perigoso, unha sociedade organizada con movementos asociativos é moito máis difícil de controlar.
E a esquerda pola contra chega ao poder xustamente da man da sociedade organizada, a sociedade critica . Da man como chegamos nós da man dun non á guerra, un non clarísimo á política internacional, un non á política educativa, un non á lei orgánica de universidades., cara a moitos anos que os estudante son saía á rúa.
Unha vez que chega ao goberno esa esquerda organizada, se desmoviliza ese movemento, soa así mesma.
Eu vexo unha mocidade estupenda, eu creo que esta aparecendo unha xeración de creadores e creadoras moi interesante no mundo do cine, no mundo da literatura, sobre todo de muller, ata na literatura galega. Eu vexo á mocidade ben, un movemento importante pero fai falta un espazo onde a xente poida participar máis, non ao meu nivel de estado, porque esta o consello de mocidade que funciona, pero eu creo que faltan concellos de mocidade municipais e probablemente esteamos fronte a unha crise da participación xuvenil. E esta creo que é un materia para este goberno, que eu estou segura vai gañar as eleccións, non pendentes pero se que están aí, máis que nada a nivel de participación.
Eu véxoa ben pero hai que facilitar máis as cousas, pero agora cando a comparo coa situación , non só a só asociativa senón a nivel político ou por exemplo sindical, con outros países da contorna europea. A situación de España é hoxe moi boa, pero isto non é froito da casualidade, é froito de que unha dirección política en momento determinado decidiu que o partido socialista tenia que ter outra estratexia, apostando pola formación de cadros.
Por certo esta é un xeración que ten que sufrir a satanización da dereita, o botellón. Por favor para ben para mal a xente sempre bebe, iso que sucedeu . S e colgaron carteis aos mozos. Esta xeración qe ten problemas serios, como a emancipación . Un mercado da vivenda totalmente inaccesible, en Madrid unha persoa non pode vivir soa, tampouco o ten fácil para facelo coa súa parella, a taxa de natalidade máis baixa é a de Galicia e iso non é casualidade, é que non queren senón que non se pode.
Eu creo nesta temática con maior ou menor éxito este goberno deu solucións sobre a mesa, hoxe a situación laboral e da vivenda é mellor hoya hai unha axuda de 200 euros para a emancipación o que ata beneficia á xente do campo que están na o agraria.
É unha medida concreta seria a un problema principal.
Son as mulleres de novo as que o ten máis difícil no mercado laboral.

Pensás que a mocidade esta impulsada a xerar medidas a xerar espazos?

Eu creo que cada vez me atopo máis xente nova en comités d empresa, en política. Eu noto que a participación de mozas e mulleres.

Cres que os colectivos de mozos o feito que teñan máis difícil o acceso a un espazo?

Se, mira hai unha frase moi bonita Mick Jagger dixo cada paso que unha xeración de mozas nunca a historia o desanda e é verdade, os Rolling Stones non son precisamente un grupo comprometido pero a frase gústome moito, cando un grupos de mozos decide dar un paso a diante ese paso xa non o desanda ninguén.
Polo tanto os paso que se están dando hoxe é o que vai pasar en tres ou catro anos. Eu non se cantos deses mozos volveranse adultos prematuros pero é certo que iso xa non se vai desandar.
Repítese o do xeración máis preparada da historia, e saio repetido pero por exemplo a xeración da transición contorna á cal xerar un grupo de creadores e creadoras coa cal España non volveu ser a mesma.

Hai curiosidade en España entre os mozos polos movementos dados en Sudamérica?

Hai en todos os organismos hai sección de política internacional, pero estamos falando de política internacional non de política exterior. Hai moito en materia asociativo, pero no ámbito exterior é unha materia pendente. Salvo Galicia que institucionalmente falando ten algo armado .

Como muller como foi estar en política?

Hai un movemento feminista que empeza con Xusta Montero nos 70 despois con compañeiras como Maria Xose Porteiro que pelexaron nesta cuestión. Hai un traballo que nos atopamos, todo un movemento feminista ao que hai que dicilo o partido socialista abriulle as portas, aínda que hai moito para facer e escribir xa había moito feito. O que se plateo este movemento é que as mulleres non eramos un colectivo senón que as mulleres eramos a metade da poboación entón o que tiñamos que facer eran políticas transversais sen que isto significará transparentes. Tendo esa premisa entramos a traballar e deixamos de chamar secretarias de igualdade da muller. A loita foi tremenda e son unha persoa que se encontro case todo boto pero lles podo dicir que ata a transición as mulleres en España non podían abrir unha canta bancaria, as mulleres en España non podían asinar un contrato, non podían saír do país sen permiso do seu pai, o seu marido ou do seu irmán, non podían rexistrar inventos por que a lei dicía que os inventores tiñan que ser home entón as mulleres investigadoras ou científicas non podían rexistrar os seus logros.
Avanzouse moito pero aínda queda moito por fai cobramos un 25 por cento menos traballando no mesmo sitio no mesmo posto, non hai mulleres reitoras aínda que somos maioría nas universidades, non hai mulleres directoras nos medios aínda que somos maioría nas redaccións.
A lei de igualdade regula para que quen non é tratado igual tráteselle diferente para que sexa igual, a discriminación positiva.

Cultura Xeral

O Camiño de Santiago

O Camiño de Santiago é unha ruta que percorren os peregrinos procedentes de España e de todo o Mundo para chegar á cidade de Santiago de Compostela. Alí venéranse as reliquias do apóstolo Santiago o Maior. Durante toda a Idade Media foi moi concorrido, despois foi lixeiramente esquecido e na época actual volveu a tomar un gran auxe

Por Mariana Cogorno

Galicia é moi coñecida e destacada por moitas cousas, entre elas pódese mencionar
O Camiño de Santiago, que a pesar que na actualidade ten características máis ben turísticas, desde os seus comezos tiñan outras connotacións que moitas veces quedan no esquecemento. No seu longo percorrido pódense observar estruturas arquitectónicas, paisaxes e outras cousas que quedan relegadas no que a Cultura, arte, relixión, historia, museos, paraxes naturais, ecosistemas, entre outras tantas cousas refire.
Pódese dicir que historicamente ten inicio a finais do século VIII, ao nordeste da Península Ibérica, xa que se dicía que por esas zonas estaban enterrados os restos de Santiago o Maior, quen tiña un labor apostólica en Xerusalén. A súa misión evanxelizadora comezaría no sur de Hispania para posteriormente desprazarse ao norte por terras portuguesas (Coimbra, Braga, etc.) chegando ata Iria Flavia, xa en Galicia. Posteriormente dirixiríase cara ao leste da península (Lugo, Astorga, Zaragoza e Valencia) para partir, de novo, cara a Palestina, desde a costa mediterránea española. Á súa chegada a Palestina e tras incumprir a prohibición de predicar o Cristianismo, foi decapitado en tempos de Herodes Agripa.
O seu cadáver foi roubado polos discípulos Atanasio e Teodoro e levado en barco de novo a terras españolas, en concreto a Iria Flavia (preto da actual Padrón). O seu corpo foi trasladado ata os bosques de Libredón, (máis tarde Compostela), lugar no que foi enterrado, xa que non se podía continuar o camiño porque era cortado polas Rías de Arouza.
Oito séculos logo da súa morte, un pastor coñecido con Pelayo viu unhas luces estrañas (como estrelas que indicaban o lugar) nas cimas monte Libradon. Isto chegou aos oídos do Bispo Teodorimio (bispo do lugar), quen manda a limpar o monte e realizar determinados traballos no sitio exacto que a luz indicaba. Ao limpar o lugar atopan un Altar de mármore cos restos do Apóstolo Santiago.
O rei de Astur, Afonso II O Casto, viaxou cara ao lugar, converténdose así, no primeiro peregrino e, manda a construír sobre o sepulcro unha pequena Igrexa, onde é creado así o santuario Compostelán. Isto xerou para o rei unha serie de beneficios como a aglutinación dos seus territorios como un só reino, baixo a especial protección do Apóstolo, e a cristianización da antiga "Vía do Finisterre", (ruta seguida tradicionalmente por moitos pobos de relixión céltica, ata o pretendido fin do mundo)
Estas peregrinacións cara ao noroeste de España probáronse con estudos arqueolóxicos, e os celtas desde o primeiro milenio anterior a nosa era, percorrían toda Europa para celebrar os seus matrimonios e outros ritos relixiosos nestes sitios. Así, este camiño pre-cristián convértese en ?O CAMIÑO DE SANTIAGO? O Ruta Xacobea.
No ano 1122, o papa Calixto II instituyó e proclamou que en diante tivesen a consideración e privilexios de Ano Santo Xacobeo todos os anos nos que a festa litúrxica de Santiago, o 25 de xullo, coincidise co día domingo. Os próximos anos xacobeos terán lugar en 2010 e 2021.

Inicio da Peregrinación

Aos poucos a noticia expándese por toda a Europa cristiá e os peregrinos comezan a chegar á pequena igrexa (moitos procedían de rexións de Europa pioneiras na achega de novidades musicais). Partindo algúns do norte, e outros de zonas máis céntricas de Francia, pasaran por lugares de culto, como Chartres e Tours. Alí puideron escoitar as melodías que todo o Occidente cristián consideraba o verdadeiro legado do papa Gregorio. Unha vez penetrados no territorio hispánico, reuníanse peregrinos de distintas procedencias ao redor dun mesmo camiño e facían altos nalgún mosteiro rioxano ou castelán, nos que se miraba con certo receo a quen se dirixían a Compostela.
No Século XI, o número de peregrinos empeza a aumentar de forma extraordinaria. Para entón a poboación de Europa comeza a xerar contactos e intercambios, que no campo relixioso, que converte á peregrinación na forma máis explícita da devoción. Os monarcas de Navarra, Aragón, Castela e León facilitan a viaxe a Santiago mediante a construción de pontes, reparación de camiños e edificación de hospitais.
Despois do século XIV producíronse moitas convulsións sociais en Europa que desvían aos peregrinos potenciais cara a outros destinos. Por outra banda, a Reconquista despraza toda a atención económica e gobernamental dos reinos españois cara ao sur. O Camiño de Santiago perde o esplendor dos séculos anteriores. O Cisma de Occidente en 1378 agrava e divide á Cristiandad. O século XV tampouco axudou á súa revitalización, infestado de acontecementos desagradables no vello continente: guerras, fame, peste, malas colleitas, secas...
Aínda así, moitos crentes seguían acudindo ata a tumba do apóstolo para cumprimentar a súa penitencia pero, ano tras ano, o Camiño foi caendo no esquecemento.

Resultado:

Características do camiño
O camiño de Santiago ten varias características, desde o percorrido ata distintos elementos que utilizan os peregrinos ao longo de todo o traxecto, así como tamén as igrexas e albergues que hai para que os peregrinos poidan facer as súas paradas.
Os camiños polos que chegan os fieis a Santiago son moi numerosos. Un dos percorridos que chegará a converterse no Camiño por antonomasia é o camiño francés, xa que todos os camiños que pasan por Francia únense a algunha destas catro antigas vías:

via Turonensis (desde París, por Turonem, Tours)

via Lemovicensis (desde a localidade de Vézelay, por Lemovicum Limoges)

via Podiensis (porque comeza en Puy-en-Velay e alí atópase coa via Gebennensis que comeza en Xenebra

via Tolosana (porque empeza en Tolosa de Francia)
En España iníciase nos portos de Somport (vía tolosana) ou de Roncesvalles (Navarra). Os viaxeiros diríxense a Ponte a Raíña (Navarra), pasando, no primeiro caso, por Jaca (Huesca), Sangüesa (Navarra) e Monreal (Navarra); e por Pamplona, no segundo. Unidos en Ponte a Raíña, os peregrinos seguen por Estella, Monjardín, Logroño (A Rioxa), Nájera, Santo Domingo da Calzada, Redecilla del Camino, Belorado, Villafranca Montes de Oca e Burgos. Neste último lugar conflúe a vía menor que, desde Bayona (Francia), cruza por Tolosa (Guipúzcoa), Vitoria, Miranda de Ebro e Briviesca. As etapas a partir de Burgos pasan por Castrojeriz, Frómista, Carrión de los Condes, Sahagún e León. En León, algúns peregrinos optan por desviarse cara a Oviedo (Asturias), para seguir o camiño de visita a San Salvador; así rezaba o dito xa na Idade Media: Quen vai a Santiago e non a San Salvador honra ao criado e esquece ao Señor. Retomar o Camiño Francés leva ao peregrino á Virxe do Camiño, onde os romeus poden render culto á imaxe homónima, patroa do Reino de León, Hospital de Órbigo, Astorga, Ponferrada, Villafranca del Bierzo, penetrándose en Galicia a través do Cebreiro, Portomarín, Pas de Rei e Santiago de Compostela. Ao longo do camiño, constrúense igrexas e hospitais baixo a advocación de Santiago e, tamén, por outras adoracións moi consideradas nos séculos XI e XII. Aínda podemos ver nas poboacións polas que se peregrinaba, as indicacións cale do Camiño e igrexa de Santiago, que marcaban o percorrido medieval.

Camiño de Santiago Francés
ou Procede: o ramal navarro de San Juan de pé de Porto (Saint Jean Pé-de-Port), (Francia), o ramal aragonés de Urdos (Francia)
ou Orixe: do ramal navarro Roncesvalles; do ramal aragonés Somport (Canfranc, Huesca)
ou Final: Santiago de Compostela
ou Afluencias:
Ruta do Baztán na Trindade de Arre Villava
Ruta Xacobea Aragonesa en Ponte
a Raíña Ruta Xacobea do Ebro en Logroño
Ruta Xacobea Vasca en Santo Domingo da Calzada
Ruta da La e Ruta Xacobea Vasca en Burgos
Ruta de Madrid en Sahagún
Ruta da Prata en Astorga
Ruta Xacobea Vadiniense en Mansilla de las Mulas
Ruta Xacobea Primitiva en Pas de Rei
Ruta Xacobea do Norte en Arzúa
ou Pasa polas provincias de: Navarra, A Rioxa, Burgos, Palencia, León, Lugo e A Coruña.
ou Alternativa: Ruta Xacobea da Vía Trajana
ou Notas: Conxunto monumental declarado Patrimonio Mundial da Humanidade pola UNESCO en 1993.

Os distintos percorridos do Camiño de Santiago.

A vieira é o símbolo por excelencia do Camiño de Santiago e dos seus peregrinos, desde fai séculos. Atópase tipicamente na costa do mar en Galicia, e os peregrinos, de regreso aos seus países de orixe, levábano posto encima do seu hábito ou no chapeu, para comprobar que chegaran ata Santiago, e cumprir así o obxectivo da viaxe.

Vieiras
Os carreiros balizados do Gran Percorrido (GR) teñen xeralmente unha lonxitude maior a 50 quilómetros. Están pensados para camiñadas de máis de dúas xornadas. Unhas marcas de pintura branca e vermella van guiando ao camiñante.
Durante as distintas paradas nos pobos do Camiño de Santiago atópanse dous tipos de albergues:
Públicos: só hai un albergue público en cada pobo; Neles prímase aos peregrinos que andan sos ou en grupos reducidos fronte aos grandes grupos organizados, e a prioridade de acceso en canto ao medio de transporte é 1º a pé, 2º en bicicleta ou dacabalo e 3º con algún tipo de apoio, como coches ou furgonetas, que permitan algún tipo de desprazamento ou ben que leven a equipaxe. Todos os da Rede de Alberges da Xunta de Galicia son gratuítos para os peregrinos.
Privados. Son administrados por particulares ou asociacións laicas ou relixiosas, que normalmente non teñen afán de lucro.
Outra das características do camiño é a Credencial do Peregrino, isto é un folleto de papel que se pode obter nalgúns albergues e igrexas, cuxa finalidade é o seu selado un par de veces ao día (xa sexa en igrexas, albergues ou ata hai bares co seu propio selo), para que o peregrino consiga a acreditación necesaria para aloxarse en albérguelos do Camiño. A cambio afai entregar un donativo.
A Compostela é un certificado expedido polas autoridades eclesiásticas e dado aos peregrinos cando terminan o seu percorrido. Para gañala necesítase andar un mínimo de 100 quilómetros a pé (200 km. se se vai en bicicleta ou dacabalo. Os peregrinos que chegan a Santiago de Compostela teñen que mostrar a credencial do camiño, que demostrará que se andou e hospedouse nos lugares que esta mostra. A credencial do peregrino é examinada coidadosamente antes de expedir a compostela. Se falta algún selo, existe un erro nas datas, ou o peregrino non declara o propósito relixioso da súa peregrinación, esta pode ser denegada.

Transformación do Camiño de Santiago
Como se dixo ao principio, co paso dos anos o camiño foi pasando por diferentes etapas e criterios de valoracións. Cara á idade media e Moderna, empeza a perder importancia. En 1993, Ano Santo Compostelán, a Xunta de Galicia, decide potenciar o seu valor e para isto utiliza un recurso máis ben turístico. Lánzase unha gran campaña de publicidade, apuntada a persoas con perfil do peregrino relixioso tradicional para o Xacobeo ´93. Desde entón, facer o percorrido a pé, en bicicleta ou dacabalo é un destino popular que reúne o relixioso, espiritual, deportivo, cultural, económico, etc., tal e como veu ocorrendo desde o principio a través dos séculos. O camiño áchase indicado por frechas pintadas de amarelo, postes e outros sinais, e na actualidade, ademais de ser percorrido por peregrinos natos, tamén llo fai de forma turística, con transportes e albergues especiais. Isto é posible tamén polos museos, Igrexas, Monumentos, Castelos, etc. que se foron construíndo ao longo de todo o traxecto, que lle achegan ao mesmo un carácter cultural, ademais de relixioso moi importante.
Finisterre
Tradicionalmente, os peregrinos que percorrera centos, ou en ocasións miles de quilómetros ademais do gran gozo de abrazar ao apóstolo, seguían un pouco máis ao Oeste para obsevar o que antes do descubrimento de América críase o fin do mundo, o chamado polos romanos finis terrae, máis aló non había nada, como rezaba o antigo lema hispánico: non plus ultra.
Así ao longo dos séculos desenvolvéronse en Finisterre certos "ritos de purificación" a miúdo de carácter sincrético e pagán, con moita carga simbólica naquel enclave a só 98 km. de Compostela. Antes de emprender o camiño de regreso a casa, o peregrino realizaba tres actos:
Bañarse na praia dá Langosteira, na Costa da morte. Simbolizaba a purificación do corpo.O peregrino quitábase así o po de toda a súa ruta e limpo comezaba a súa nova vida redimida de pecado.
Queimar as roupas: O peregrino desfaise de todo o material e co lume intenta queimar todo aquilo do que se quere desfacer e que non lle beneficiará para comezar unha nova vida. Deixa atrás cargas dunha vida pasada
Ver a posta de Sol: Simbolizaba a Morte e Resurrección; a morte do sol no mar e a resurrección ao outro día, como a resurrección da alma do peregrino indultado por Deus

España e o desafiou republicano

por José Manuel


Quizá o feito de que España se defina ante o mundo, como o que verdadeiramente é, unha monarquía parlamentaria, pareza un pouco insólito para as novas xeracións desta porción da península ibérica. Como se lles pode explicar á mocidade que hoxe en día, no seu país natal, o xefe de estado é un home que lexitima o seu poder na vontade divina? Porque, se non me equivoco, esa é, foi e será a xustificación por excelencia das monarquías.
A partir do século XIX, dáse un proceso de secularización na maioría das sociedades occidentais. Esta clara evolución no razoamento humano permite empezar lentamente, por suposto, a separar a relixión da vida cotiá dos individuos. Ao mesmo tempo, a igrexa católica como institución terreal empeza a experimentar en carne propia unha perdida irremediable respecto do seu tan estrañado poder absoluto. A pesar desta realidade, a monarquía española soubo sobreporse con éxito aos embates deste proceso, pero o seu triunfo non era definitivo senón parcial e obedecía a unha falta de maduración por parte das masas proletarias. Finalmente, ese día chegou e co triunfo das forzas de esquerda nos comicios, foi posible establecer o 14 de abril de 1931 a segunda república española e así terminar coa monarquía de Afonso XII. Lamentablemente, e logo dunha resistencia heroica do pobo español en defensa da súa autodeterminación, as forzas ultradereitistas agrupadas ao redor da figura do genocida de Franco puxeron fin a esa sensacional experiencia progresista. Teñamos en conta que o contexto mundial non era para nada favorable ás forzas republicanas, xa que amentas as potencia occidentais miraban con bos ollos a destrución dun réxime que se perfila ao socialismo, a Unión Soviética observaba con receo a posilidad de que se establecese un sistema socialista, pero sen a ditadura dun líder que se exhibía ante o seu pobo como un semi-deus. Ademais, cabe agregar que a puxanza do fascismo durante a década do ´30 fixo posible o apoio incondicional a Franco con armamento de última tecnoloxía e outros medios.
Unha vez no poder, a ditadura franquista que baseaba o seu poder nunha especie de misión divina que o todopoderoso encomendoulle ao caudillo e os seus secuaces (de aí o lema ?Franco caudillo de España pola graza de Deus) para terminar co yugo marxista, restaurou a institución monárquica, que viría funcionar como sostén da ditadura fascista. Polo tanto, a conclusión despréndese por se soa: a coroa española é un produto do totalitarismo que arrasou a España desde 1939 ata 1975 e a mesma non está contemplada en ningunha lei de memoria histórica, nin nada por estilo. Os medios informativos españois presentan á figura do rei como un elemento que non garda ningún tipo de relación con aqueles anos negros da historia dos nosos antepasados. Agora Por que ningunha forza política, refírome ás dúas que hegemonizan escenario político, atrévense a denunciar esta realidade?
Respecto ao Partido Popular a resposta é simple: polo seu filiación ideolóxica. O PP, do mesmo xeito que a monarquía, é obra da tiranía franquista, e vén representar o espazo político onde se reencarnan os intereses do proxecto fascista hoxe transformado, sen lugar a dúbida, en instrumentos funcionais ás transnacionales. Sen ir máis lonxe, o señor Mariano Rajoy non só dedícase a combater a inclinación sexual pola cal optou na súa vida, senón que tamén manifestou en reiteradas oportunidades os lazos de sangue da súa familia co réxime fascista.
No que se refire ao Partido Socialista, atrévome a dicir que electoralmente non lle é conveniente incorporar ao seu discurso unha retórica antimonárquica debido a que a figura de Juan Carlos conta con niveis moi altos de popularidade dentro a sociedade española. O problema radica en que dentro do PSOE, que se define como unha forza progresista e que sancionou leis que responden a esa liña ideolóxica (lei de memoria histórica- recoñecemento das minorías sexuais), non se haxa unha estratexia a longo prazo que teña como obxecto primordial acabar dunha vez por todas con este resabio franquista.
Logo deste arduo razoamento vénlleme unha pregunta crave á cabeza A que se debe a popularidade, o respecto e a admiración que enviste hoxe á coroa española?
En primeiro lugar, creo que esta tres calidades ten o seu xerme no errado intento de golpe de estado coñecido como o tejerazo, onde o Rei deulle as costas aos seus antigos camaradas e anuncio que España seguiria o camiño da senda democrática. Seria un pouco inxenuo destacar un espírito democrático en Juan Carlos, e o rexeitamento ao golpe poderiámolo definir como un movemento estratéxico, xa que de haberse consumado o golpe, o futuro goberno ditatorial tería unha escasa marxe de maniobrabilidad debido ao contexto internacional, e seria un candidato ao fracaso no curto prazo. En segundo lugar, a posición apolítica do monarca que de ningún xeito se intromete na interna política española, permite mantelo indemne dos golpe mortais que dá a mesma.
En conclusión, soster unha forza política a base dun discurso antimonárquico sería un erro, do mesmo xeito que proclamarse a favor da coroa ou manterse á marxe desta realidade. O correcto seria manter unha posición intermedia, por suposto dentro da liña antimonárquica, que contemple unha estratexia a longo prazo para disolver esta institución. Lamentablemente, o PSOE quen representaría a forza ideal polo seu elevado caudal de votos, non se atopa á altura das circunstancias e decidiu acomodarse a este elemento residual que convive como parte integrante dunha hexemonía vixente.