Entrevista a LAURA SEARA SOBRADO

F.R. e V.A.
Fotos M.V.R.

Naceu en Allariz (Ourense) o 20 de marzo de 1975. Solteira.
Licenciada en Dereito
Avogada e Consultora
Sª de Movementos Sociais das Juventudes Socialistas de España (1999-2001)
Sª de Organización das JSE (2001-2003)
Deputada no Parlamento de Galicia
Vicepresidenta do Consejo da Juventud de España (1999-2002)



Como é traballar en política sendo unha muller nova?

Sendo muller e moza hai que traballar o triplo, primeiro por muller e logo por moza.
As mulleres teñen que traballar un pouco máis que o homes, sempre un pouco máis por ser muller.

Que función corresponde aos mozos na sociedade?

Eu creo moito na organización , sempre crin no grupos e na autoorganización dos cidadáns. Penso que se es unha gran figura e unha persoa moi brillante podes destacar, sexas unhas política ou político, un artista, sexas intelectual ou o que sexa. Pero se consegue moito máis en grupo. Na participación en grupo conséguese moito máis. E o asocianismo é fundamental, na política e no movemento estudantil , no movemento cultural, e o movemento ecoloxista fundamental. E eu creo que hoxe estamos pasando por unha crise na participación, eu creo que importante.
Primeiro porque o modelo non está definido e non imos agora a pornos a discutir se queremos un voluntariado activo ou pasivo ou se queremos unha sociedade cun voluntariado que só se cuestione pida esas dúas horas de traballo á comunidade como chaman algúns ou se che preguntas a ti mesmo que tipo de compromiso queres adquirir coa sociedade na que vives.
Pero aparte diso se non tes un modelo definido a xente nova hoxe participa menos ou busca outras canles de participación. Ou o que eu creo que sucede é que o estado, as institucións non están facilitando os espazos de participación.
Cambio moitísimo co actual goberno, pero oito anos de goberno de dereitas fan madeixa na poboación Porque claro non se quere un tecido asociativo potente e menos aínda xuvenil porque sabes que é moi perigoso, unha sociedade organizada con movementos asociativos é moito máis difícil de controlar.
E a esquerda pola contra chega ao poder xustamente da man da sociedade organizada, a sociedade critica . Da man como chegamos nós da man dun non á guerra, un non clarísimo á política internacional, un non á política educativa, un non á lei orgánica de universidades., cara a moitos anos que os estudante son saía á rúa.
Unha vez que chega ao goberno esa esquerda organizada, se desmoviliza ese movemento, soa así mesma.
Eu vexo unha mocidade estupenda, eu creo que esta aparecendo unha xeración de creadores e creadoras moi interesante no mundo do cine, no mundo da literatura, sobre todo de muller, ata na literatura galega. Eu vexo á mocidade ben, un movemento importante pero fai falta un espazo onde a xente poida participar máis, non ao meu nivel de estado, porque esta o consello de mocidade que funciona, pero eu creo que faltan concellos de mocidade municipais e probablemente esteamos fronte a unha crise da participación xuvenil. E esta creo que é un materia para este goberno, que eu estou segura vai gañar as eleccións, non pendentes pero se que están aí, máis que nada a nivel de participación.
Eu véxoa ben pero hai que facilitar máis as cousas, pero agora cando a comparo coa situación , non só a só asociativa senón a nivel político ou por exemplo sindical, con outros países da contorna europea. A situación de España é hoxe moi boa, pero isto non é froito da casualidade, é froito de que unha dirección política en momento determinado decidiu que o partido socialista tenia que ter outra estratexia, apostando pola formación de cadros.
Por certo esta é un xeración que ten que sufrir a satanización da dereita, o botellón. Por favor para ben para mal a xente sempre bebe, iso que sucedeu . S e colgaron carteis aos mozos. Esta xeración qe ten problemas serios, como a emancipación . Un mercado da vivenda totalmente inaccesible, en Madrid unha persoa non pode vivir soa, tampouco o ten fácil para facelo coa súa parella, a taxa de natalidade máis baixa é a de Galicia e iso non é casualidade, é que non queren senón que non se pode.
Eu creo nesta temática con maior ou menor éxito este goberno deu solucións sobre a mesa, hoxe a situación laboral e da vivenda é mellor hoya hai unha axuda de 200 euros para a emancipación o que ata beneficia á xente do campo que están na o agraria.
É unha medida concreta seria a un problema principal.
Son as mulleres de novo as que o ten máis difícil no mercado laboral.

Pensás que a mocidade esta impulsada a xerar medidas a xerar espazos?

Eu creo que cada vez me atopo máis xente nova en comités d empresa, en política. Eu noto que a participación de mozas e mulleres.

Cres que os colectivos de mozos o feito que teñan máis difícil o acceso a un espazo?

Se, mira hai unha frase moi bonita Mick Jagger dixo cada paso que unha xeración de mozas nunca a historia o desanda e é verdade, os Rolling Stones non son precisamente un grupo comprometido pero a frase gústome moito, cando un grupos de mozos decide dar un paso a diante ese paso xa non o desanda ninguén.
Polo tanto os paso que se están dando hoxe é o que vai pasar en tres ou catro anos. Eu non se cantos deses mozos volveranse adultos prematuros pero é certo que iso xa non se vai desandar.
Repítese o do xeración máis preparada da historia, e saio repetido pero por exemplo a xeración da transición contorna á cal xerar un grupo de creadores e creadoras coa cal España non volveu ser a mesma.

Hai curiosidade en España entre os mozos polos movementos dados en Sudamérica?

Hai en todos os organismos hai sección de política internacional, pero estamos falando de política internacional non de política exterior. Hai moito en materia asociativo, pero no ámbito exterior é unha materia pendente. Salvo Galicia que institucionalmente falando ten algo armado .

Como muller como foi estar en política?

Hai un movemento feminista que empeza con Xusta Montero nos 70 despois con compañeiras como Maria Xose Porteiro que pelexaron nesta cuestión. Hai un traballo que nos atopamos, todo un movemento feminista ao que hai que dicilo o partido socialista abriulle as portas, aínda que hai moito para facer e escribir xa había moito feito. O que se plateo este movemento é que as mulleres non eramos un colectivo senón que as mulleres eramos a metade da poboación entón o que tiñamos que facer eran políticas transversais sen que isto significará transparentes. Tendo esa premisa entramos a traballar e deixamos de chamar secretarias de igualdade da muller. A loita foi tremenda e son unha persoa que se encontro case todo boto pero lles podo dicir que ata a transición as mulleres en España non podían abrir unha canta bancaria, as mulleres en España non podían asinar un contrato, non podían saír do país sen permiso do seu pai, o seu marido ou do seu irmán, non podían rexistrar inventos por que a lei dicía que os inventores tiñan que ser home entón as mulleres investigadoras ou científicas non podían rexistrar os seus logros.
Avanzouse moito pero aínda queda moito por fai cobramos un 25 por cento menos traballando no mesmo sitio no mesmo posto, non hai mulleres reitoras aínda que somos maioría nas universidades, non hai mulleres directoras nos medios aínda que somos maioría nas redaccións.
A lei de igualdade regula para que quen non é tratado igual tráteselle diferente para que sexa igual, a discriminación positiva.

Cultura Xeral

O Camiño de Santiago

O Camiño de Santiago é unha ruta que percorren os peregrinos procedentes de España e de todo o Mundo para chegar á cidade de Santiago de Compostela. Alí venéranse as reliquias do apóstolo Santiago o Maior. Durante toda a Idade Media foi moi concorrido, despois foi lixeiramente esquecido e na época actual volveu a tomar un gran auxe

Por Mariana Cogorno

Galicia é moi coñecida e destacada por moitas cousas, entre elas pódese mencionar
O Camiño de Santiago, que a pesar que na actualidade ten características máis ben turísticas, desde os seus comezos tiñan outras connotacións que moitas veces quedan no esquecemento. No seu longo percorrido pódense observar estruturas arquitectónicas, paisaxes e outras cousas que quedan relegadas no que a Cultura, arte, relixión, historia, museos, paraxes naturais, ecosistemas, entre outras tantas cousas refire.
Pódese dicir que historicamente ten inicio a finais do século VIII, ao nordeste da Península Ibérica, xa que se dicía que por esas zonas estaban enterrados os restos de Santiago o Maior, quen tiña un labor apostólica en Xerusalén. A súa misión evanxelizadora comezaría no sur de Hispania para posteriormente desprazarse ao norte por terras portuguesas (Coimbra, Braga, etc.) chegando ata Iria Flavia, xa en Galicia. Posteriormente dirixiríase cara ao leste da península (Lugo, Astorga, Zaragoza e Valencia) para partir, de novo, cara a Palestina, desde a costa mediterránea española. Á súa chegada a Palestina e tras incumprir a prohibición de predicar o Cristianismo, foi decapitado en tempos de Herodes Agripa.
O seu cadáver foi roubado polos discípulos Atanasio e Teodoro e levado en barco de novo a terras españolas, en concreto a Iria Flavia (preto da actual Padrón). O seu corpo foi trasladado ata os bosques de Libredón, (máis tarde Compostela), lugar no que foi enterrado, xa que non se podía continuar o camiño porque era cortado polas Rías de Arouza.
Oito séculos logo da súa morte, un pastor coñecido con Pelayo viu unhas luces estrañas (como estrelas que indicaban o lugar) nas cimas monte Libradon. Isto chegou aos oídos do Bispo Teodorimio (bispo do lugar), quen manda a limpar o monte e realizar determinados traballos no sitio exacto que a luz indicaba. Ao limpar o lugar atopan un Altar de mármore cos restos do Apóstolo Santiago.
O rei de Astur, Afonso II O Casto, viaxou cara ao lugar, converténdose así, no primeiro peregrino e, manda a construír sobre o sepulcro unha pequena Igrexa, onde é creado así o santuario Compostelán. Isto xerou para o rei unha serie de beneficios como a aglutinación dos seus territorios como un só reino, baixo a especial protección do Apóstolo, e a cristianización da antiga "Vía do Finisterre", (ruta seguida tradicionalmente por moitos pobos de relixión céltica, ata o pretendido fin do mundo)
Estas peregrinacións cara ao noroeste de España probáronse con estudos arqueolóxicos, e os celtas desde o primeiro milenio anterior a nosa era, percorrían toda Europa para celebrar os seus matrimonios e outros ritos relixiosos nestes sitios. Así, este camiño pre-cristián convértese en ?O CAMIÑO DE SANTIAGO? O Ruta Xacobea.
No ano 1122, o papa Calixto II instituyó e proclamou que en diante tivesen a consideración e privilexios de Ano Santo Xacobeo todos os anos nos que a festa litúrxica de Santiago, o 25 de xullo, coincidise co día domingo. Os próximos anos xacobeos terán lugar en 2010 e 2021.

Inicio da Peregrinación

Aos poucos a noticia expándese por toda a Europa cristiá e os peregrinos comezan a chegar á pequena igrexa (moitos procedían de rexións de Europa pioneiras na achega de novidades musicais). Partindo algúns do norte, e outros de zonas máis céntricas de Francia, pasaran por lugares de culto, como Chartres e Tours. Alí puideron escoitar as melodías que todo o Occidente cristián consideraba o verdadeiro legado do papa Gregorio. Unha vez penetrados no territorio hispánico, reuníanse peregrinos de distintas procedencias ao redor dun mesmo camiño e facían altos nalgún mosteiro rioxano ou castelán, nos que se miraba con certo receo a quen se dirixían a Compostela.
No Século XI, o número de peregrinos empeza a aumentar de forma extraordinaria. Para entón a poboación de Europa comeza a xerar contactos e intercambios, que no campo relixioso, que converte á peregrinación na forma máis explícita da devoción. Os monarcas de Navarra, Aragón, Castela e León facilitan a viaxe a Santiago mediante a construción de pontes, reparación de camiños e edificación de hospitais.
Despois do século XIV producíronse moitas convulsións sociais en Europa que desvían aos peregrinos potenciais cara a outros destinos. Por outra banda, a Reconquista despraza toda a atención económica e gobernamental dos reinos españois cara ao sur. O Camiño de Santiago perde o esplendor dos séculos anteriores. O Cisma de Occidente en 1378 agrava e divide á Cristiandad. O século XV tampouco axudou á súa revitalización, infestado de acontecementos desagradables no vello continente: guerras, fame, peste, malas colleitas, secas...
Aínda así, moitos crentes seguían acudindo ata a tumba do apóstolo para cumprimentar a súa penitencia pero, ano tras ano, o Camiño foi caendo no esquecemento.

Resultado:

Características do camiño
O camiño de Santiago ten varias características, desde o percorrido ata distintos elementos que utilizan os peregrinos ao longo de todo o traxecto, así como tamén as igrexas e albergues que hai para que os peregrinos poidan facer as súas paradas.
Os camiños polos que chegan os fieis a Santiago son moi numerosos. Un dos percorridos que chegará a converterse no Camiño por antonomasia é o camiño francés, xa que todos os camiños que pasan por Francia únense a algunha destas catro antigas vías:

via Turonensis (desde París, por Turonem, Tours)

via Lemovicensis (desde a localidade de Vézelay, por Lemovicum Limoges)

via Podiensis (porque comeza en Puy-en-Velay e alí atópase coa via Gebennensis que comeza en Xenebra

via Tolosana (porque empeza en Tolosa de Francia)
En España iníciase nos portos de Somport (vía tolosana) ou de Roncesvalles (Navarra). Os viaxeiros diríxense a Ponte a Raíña (Navarra), pasando, no primeiro caso, por Jaca (Huesca), Sangüesa (Navarra) e Monreal (Navarra); e por Pamplona, no segundo. Unidos en Ponte a Raíña, os peregrinos seguen por Estella, Monjardín, Logroño (A Rioxa), Nájera, Santo Domingo da Calzada, Redecilla del Camino, Belorado, Villafranca Montes de Oca e Burgos. Neste último lugar conflúe a vía menor que, desde Bayona (Francia), cruza por Tolosa (Guipúzcoa), Vitoria, Miranda de Ebro e Briviesca. As etapas a partir de Burgos pasan por Castrojeriz, Frómista, Carrión de los Condes, Sahagún e León. En León, algúns peregrinos optan por desviarse cara a Oviedo (Asturias), para seguir o camiño de visita a San Salvador; así rezaba o dito xa na Idade Media: Quen vai a Santiago e non a San Salvador honra ao criado e esquece ao Señor. Retomar o Camiño Francés leva ao peregrino á Virxe do Camiño, onde os romeus poden render culto á imaxe homónima, patroa do Reino de León, Hospital de Órbigo, Astorga, Ponferrada, Villafranca del Bierzo, penetrándose en Galicia a través do Cebreiro, Portomarín, Pas de Rei e Santiago de Compostela. Ao longo do camiño, constrúense igrexas e hospitais baixo a advocación de Santiago e, tamén, por outras adoracións moi consideradas nos séculos XI e XII. Aínda podemos ver nas poboacións polas que se peregrinaba, as indicacións cale do Camiño e igrexa de Santiago, que marcaban o percorrido medieval.

Camiño de Santiago Francés
ou Procede: o ramal navarro de San Juan de pé de Porto (Saint Jean Pé-de-Port), (Francia), o ramal aragonés de Urdos (Francia)
ou Orixe: do ramal navarro Roncesvalles; do ramal aragonés Somport (Canfranc, Huesca)
ou Final: Santiago de Compostela
ou Afluencias:
Ruta do Baztán na Trindade de Arre Villava
Ruta Xacobea Aragonesa en Ponte
a Raíña Ruta Xacobea do Ebro en Logroño
Ruta Xacobea Vasca en Santo Domingo da Calzada
Ruta da La e Ruta Xacobea Vasca en Burgos
Ruta de Madrid en Sahagún
Ruta da Prata en Astorga
Ruta Xacobea Vadiniense en Mansilla de las Mulas
Ruta Xacobea Primitiva en Pas de Rei
Ruta Xacobea do Norte en Arzúa
ou Pasa polas provincias de: Navarra, A Rioxa, Burgos, Palencia, León, Lugo e A Coruña.
ou Alternativa: Ruta Xacobea da Vía Trajana
ou Notas: Conxunto monumental declarado Patrimonio Mundial da Humanidade pola UNESCO en 1993.

Os distintos percorridos do Camiño de Santiago.

A vieira é o símbolo por excelencia do Camiño de Santiago e dos seus peregrinos, desde fai séculos. Atópase tipicamente na costa do mar en Galicia, e os peregrinos, de regreso aos seus países de orixe, levábano posto encima do seu hábito ou no chapeu, para comprobar que chegaran ata Santiago, e cumprir así o obxectivo da viaxe.

Vieiras
Os carreiros balizados do Gran Percorrido (GR) teñen xeralmente unha lonxitude maior a 50 quilómetros. Están pensados para camiñadas de máis de dúas xornadas. Unhas marcas de pintura branca e vermella van guiando ao camiñante.
Durante as distintas paradas nos pobos do Camiño de Santiago atópanse dous tipos de albergues:
Públicos: só hai un albergue público en cada pobo; Neles prímase aos peregrinos que andan sos ou en grupos reducidos fronte aos grandes grupos organizados, e a prioridade de acceso en canto ao medio de transporte é 1º a pé, 2º en bicicleta ou dacabalo e 3º con algún tipo de apoio, como coches ou furgonetas, que permitan algún tipo de desprazamento ou ben que leven a equipaxe. Todos os da Rede de Alberges da Xunta de Galicia son gratuítos para os peregrinos.
Privados. Son administrados por particulares ou asociacións laicas ou relixiosas, que normalmente non teñen afán de lucro.
Outra das características do camiño é a Credencial do Peregrino, isto é un folleto de papel que se pode obter nalgúns albergues e igrexas, cuxa finalidade é o seu selado un par de veces ao día (xa sexa en igrexas, albergues ou ata hai bares co seu propio selo), para que o peregrino consiga a acreditación necesaria para aloxarse en albérguelos do Camiño. A cambio afai entregar un donativo.
A Compostela é un certificado expedido polas autoridades eclesiásticas e dado aos peregrinos cando terminan o seu percorrido. Para gañala necesítase andar un mínimo de 100 quilómetros a pé (200 km. se se vai en bicicleta ou dacabalo. Os peregrinos que chegan a Santiago de Compostela teñen que mostrar a credencial do camiño, que demostrará que se andou e hospedouse nos lugares que esta mostra. A credencial do peregrino é examinada coidadosamente antes de expedir a compostela. Se falta algún selo, existe un erro nas datas, ou o peregrino non declara o propósito relixioso da súa peregrinación, esta pode ser denegada.

Transformación do Camiño de Santiago
Como se dixo ao principio, co paso dos anos o camiño foi pasando por diferentes etapas e criterios de valoracións. Cara á idade media e Moderna, empeza a perder importancia. En 1993, Ano Santo Compostelán, a Xunta de Galicia, decide potenciar o seu valor e para isto utiliza un recurso máis ben turístico. Lánzase unha gran campaña de publicidade, apuntada a persoas con perfil do peregrino relixioso tradicional para o Xacobeo ´93. Desde entón, facer o percorrido a pé, en bicicleta ou dacabalo é un destino popular que reúne o relixioso, espiritual, deportivo, cultural, económico, etc., tal e como veu ocorrendo desde o principio a través dos séculos. O camiño áchase indicado por frechas pintadas de amarelo, postes e outros sinais, e na actualidade, ademais de ser percorrido por peregrinos natos, tamén llo fai de forma turística, con transportes e albergues especiais. Isto é posible tamén polos museos, Igrexas, Monumentos, Castelos, etc. que se foron construíndo ao longo de todo o traxecto, que lle achegan ao mesmo un carácter cultural, ademais de relixioso moi importante.
Finisterre
Tradicionalmente, os peregrinos que percorrera centos, ou en ocasións miles de quilómetros ademais do gran gozo de abrazar ao apóstolo, seguían un pouco máis ao Oeste para obsevar o que antes do descubrimento de América críase o fin do mundo, o chamado polos romanos finis terrae, máis aló non había nada, como rezaba o antigo lema hispánico: non plus ultra.
Así ao longo dos séculos desenvolvéronse en Finisterre certos "ritos de purificación" a miúdo de carácter sincrético e pagán, con moita carga simbólica naquel enclave a só 98 km. de Compostela. Antes de emprender o camiño de regreso a casa, o peregrino realizaba tres actos:
Bañarse na praia dá Langosteira, na Costa da morte. Simbolizaba a purificación do corpo.O peregrino quitábase así o po de toda a súa ruta e limpo comezaba a súa nova vida redimida de pecado.
Queimar as roupas: O peregrino desfaise de todo o material e co lume intenta queimar todo aquilo do que se quere desfacer e que non lle beneficiará para comezar unha nova vida. Deixa atrás cargas dunha vida pasada
Ver a posta de Sol: Simbolizaba a Morte e Resurrección; a morte do sol no mar e a resurrección ao outro día, como a resurrección da alma do peregrino indultado por Deus

España e o desafiou republicano

por José Manuel


Quizá o feito de que España se defina ante o mundo, como o que verdadeiramente é, unha monarquía parlamentaria, pareza un pouco insólito para as novas xeracións desta porción da península ibérica. Como se lles pode explicar á mocidade que hoxe en día, no seu país natal, o xefe de estado é un home que lexitima o seu poder na vontade divina? Porque, se non me equivoco, esa é, foi e será a xustificación por excelencia das monarquías.
A partir do século XIX, dáse un proceso de secularización na maioría das sociedades occidentais. Esta clara evolución no razoamento humano permite empezar lentamente, por suposto, a separar a relixión da vida cotiá dos individuos. Ao mesmo tempo, a igrexa católica como institución terreal empeza a experimentar en carne propia unha perdida irremediable respecto do seu tan estrañado poder absoluto. A pesar desta realidade, a monarquía española soubo sobreporse con éxito aos embates deste proceso, pero o seu triunfo non era definitivo senón parcial e obedecía a unha falta de maduración por parte das masas proletarias. Finalmente, ese día chegou e co triunfo das forzas de esquerda nos comicios, foi posible establecer o 14 de abril de 1931 a segunda república española e así terminar coa monarquía de Afonso XII. Lamentablemente, e logo dunha resistencia heroica do pobo español en defensa da súa autodeterminación, as forzas ultradereitistas agrupadas ao redor da figura do genocida de Franco puxeron fin a esa sensacional experiencia progresista. Teñamos en conta que o contexto mundial non era para nada favorable ás forzas republicanas, xa que amentas as potencia occidentais miraban con bos ollos a destrución dun réxime que se perfila ao socialismo, a Unión Soviética observaba con receo a posilidad de que se establecese un sistema socialista, pero sen a ditadura dun líder que se exhibía ante o seu pobo como un semi-deus. Ademais, cabe agregar que a puxanza do fascismo durante a década do ´30 fixo posible o apoio incondicional a Franco con armamento de última tecnoloxía e outros medios.
Unha vez no poder, a ditadura franquista que baseaba o seu poder nunha especie de misión divina que o todopoderoso encomendoulle ao caudillo e os seus secuaces (de aí o lema ?Franco caudillo de España pola graza de Deus) para terminar co yugo marxista, restaurou a institución monárquica, que viría funcionar como sostén da ditadura fascista. Polo tanto, a conclusión despréndese por se soa: a coroa española é un produto do totalitarismo que arrasou a España desde 1939 ata 1975 e a mesma non está contemplada en ningunha lei de memoria histórica, nin nada por estilo. Os medios informativos españois presentan á figura do rei como un elemento que non garda ningún tipo de relación con aqueles anos negros da historia dos nosos antepasados. Agora Por que ningunha forza política, refírome ás dúas que hegemonizan escenario político, atrévense a denunciar esta realidade?
Respecto ao Partido Popular a resposta é simple: polo seu filiación ideolóxica. O PP, do mesmo xeito que a monarquía, é obra da tiranía franquista, e vén representar o espazo político onde se reencarnan os intereses do proxecto fascista hoxe transformado, sen lugar a dúbida, en instrumentos funcionais ás transnacionales. Sen ir máis lonxe, o señor Mariano Rajoy non só dedícase a combater a inclinación sexual pola cal optou na súa vida, senón que tamén manifestou en reiteradas oportunidades os lazos de sangue da súa familia co réxime fascista.
No que se refire ao Partido Socialista, atrévome a dicir que electoralmente non lle é conveniente incorporar ao seu discurso unha retórica antimonárquica debido a que a figura de Juan Carlos conta con niveis moi altos de popularidade dentro a sociedade española. O problema radica en que dentro do PSOE, que se define como unha forza progresista e que sancionou leis que responden a esa liña ideolóxica (lei de memoria histórica- recoñecemento das minorías sexuais), non se haxa unha estratexia a longo prazo que teña como obxecto primordial acabar dunha vez por todas con este resabio franquista.
Logo deste arduo razoamento vénlleme unha pregunta crave á cabeza A que se debe a popularidade, o respecto e a admiración que enviste hoxe á coroa española?
En primeiro lugar, creo que esta tres calidades ten o seu xerme no errado intento de golpe de estado coñecido como o tejerazo, onde o Rei deulle as costas aos seus antigos camaradas e anuncio que España seguiria o camiño da senda democrática. Seria un pouco inxenuo destacar un espírito democrático en Juan Carlos, e o rexeitamento ao golpe poderiámolo definir como un movemento estratéxico, xa que de haberse consumado o golpe, o futuro goberno ditatorial tería unha escasa marxe de maniobrabilidad debido ao contexto internacional, e seria un candidato ao fracaso no curto prazo. En segundo lugar, a posición apolítica do monarca que de ningún xeito se intromete na interna política española, permite mantelo indemne dos golpe mortais que dá a mesma.
En conclusión, soster unha forza política a base dun discurso antimonárquico sería un erro, do mesmo xeito que proclamarse a favor da coroa ou manterse á marxe desta realidade. O correcto seria manter unha posición intermedia, por suposto dentro da liña antimonárquica, que contemple unha estratexia a longo prazo para disolver esta institución. Lamentablemente, o PSOE quen representaría a forza ideal polo seu elevado caudal de votos, non se atopa á altura das circunstancias e decidiu acomodarse a este elemento residual que convive como parte integrante dunha hexemonía vixente.

CONTAMINACION AMBIENTAL. ASEMBLEA DE VECINOS DE ESQUEL AUTOCONVOCADOS. SUSPENSION DA ACTIVIDADE MINEIRA.

POR CHRISTIAN MANUEL DOCAMPO

Seguindo a análise desenvolvida pola película proposta polo Dr. Honorio Guaschino podemos destacar os seguintes feitos e consecuencias políticas e xurídicas ocorridas na Pcia. De Chubut, máis especificamente no Pobo de Esquel. Nesta filmación pódese apreciar a forza de vontade dos veciños para deter por unha banda, o fenómeno da contaminación ambiental do seu pobo, e por outro demostrarlle á masa política e ao poder político chubutense que un pobo unido xamais será vencido.As protestas e feitos ocorreron entre os anos 2002 e 2003. A continuación vou detallar un pequena cronoloxía por datas dos sucesos enunciados na película con respecto ao tema da contaminación da minas de que Esquel.Esquel foi sempre unha cidade de perfil gandeiro. Pero co devir dos tempos os intereses políticos e empresarios levaron a este pobo a desenvolver emprendimientos de tipo mineiro. Así o 4 de Febreiro de 2003 realizouse unha mobilización onde puideron xuntarse ao redor de 7.000 firmas contra a contaminación do cianuro provocado pola explotación mineira.O 5 de Febreiro, O intendente de Esquel veta a ordenanza de Prohibición do Cianuro, sancionada polo consello lexislativo de devandito pobo, cuxa ordenanza facultaba ao P.E sobre a regulación do emprendimiento mineiro.O 25 de Febreiro, Unhas 3500 persoas manifestáronse contra o intendente, foi un acto fundamental. As declaracións do intendente foron duras , xa que entre outras cousas deulles prevalencia ás garantías aos empresarios investidores deixando ao carón o tema da contaminación ambiental do seu pobo.En Esquel existe unha Asemblea de Vecinos Autoconvocados na cal conflúen toda clase de persoas de distintas clases de sexo, relixión, ideoloxías políticas, etc. Pero a pesar desas diferenzas teñen un único obxectivo que é o ?NON A La MINA? e a súa loita constante para salvar o seu pobo da contaminación e os intereses políticos-empresariais.O 4 de Marzo realízase a 5º marcha polo ?NON A La MINA?. Manifestáronse unhas 6000 persoas mais veciños de zonas contiguas. Márchoa dirixiuse cara ao Consello Deliberante.O 23 de Marzo, realizouse un plebiscito popular.O 27 de Marzo unha columna de vehículos camiño cara á mina. Estes veciños de Esquel realizaron clausúraa simbólica da mina acordada polo mandato xurdido polo plebiscito que obtivo mais do 70% de votos do padrón electoral, ascendendo o número a 11.065 esquelenses os que votaron por que o NON A La MINA e esixen que se vala a Meridian Gold, e proclaman que Esquel non vai aceptar emprendimientos mineiros de ningún tipo.O 1 de Abril o Consello Deliberante declara a Esquel como municipio non toxico e sustentable. Á súa vez os veciños realizaron un amparo ambiental, a través os tribunais dítase como medida cautelar a suspensión das actividades mineiras , ata tanto se dite sentenza.OURO DE FUTA MAWIZA. Esta é unha montaña que se atopa a 5 Km. do pobo de Esquel. Contén ao redor de 1000 millóns de dólares en ouro. Nela viven e viviron varias comunidades , entre elas os galeses . Algunhas destas persoas que viven nesta montaña proclámanse a favor do desenvolvemento mineiro, isto é polo SE A La MINA. Fúndanse na defensa do proxecto mineiro xa que polo cal darase emprego á xente de Esquel. Este feito hoxe ten un corolario que tamén salienta o tema do emprego que é as papeleiras de Gualeguaychu e o Río Uruguai.Neste momento a veciñanza esquelense converteuse no principal protector ambiental. E todos os días 4 fanse manifestacións en repudio ás contaminacións ambientais provocadas pola realización do proxecto mineiro.
ALGÚNS ASPECTOS DO PROYECTOLa principal actividade de Esquel é a turística, en plena expansión e altamente multiplicadora. Os esquelenses oponse a que se instale unha mina a poucos quilómetros da cidade cunha planta de tratamento de minerais que usará cianuro de sodio para separar o ouro e a prata.O cianuro de sodio disólvese facilmente na auga e combínase ademais con moitos metais presentes na zona que á súa vez son perigosos polos seus efectos nocivos. Se chega a entrar en organismos vivos combínase facilmente co ferro necesario para a vida.Ademais do cianuro de sodio no proxecto usásense varios produtos que evidentemente asustan aos veciños: soda cáustica, óxido de chumbo e acedo clorhídrico.Os residuos químicos quedarán abandonados nun sitio chamado "vertedoiro" na zona do proxecto Farase unha enorme cava de 2.000 metros de longo e 200 metros de profundidade. Alí as choivas lavarán os ácidos e os metais pesados tóxicos e produciranse drenaxes acedas que poden contaminar arroios, lagoas e napas.O proxecto inclúe a destrución de 70 hectáreas de bosque de especies naturais (lenga e outros) que actualmente axudan ao ciclo de auga da área afectando os movementos dos cursos superficiais e a provisión de auga potable para os habitantes do lugar. Obviamente o bosque é o lugar de nacemento e vida de animais e plantas do lugar.Tampouco están claros cales serán os efectos das explosións e do po xerado polos movementos de materiais do proxecto.FORO REXIONAL DO NON A La MINA EN ESQUEL.ESQUEL, CHUBUT.- No marco da loita que o pobo de Esquel protagoniza fronte á clase dirixente e a multinacional Meridian Gold, para impedir a explotación de ouro nunha mina ao descuberto que ameaza o medio ambiento da rexión e que tamén é outro refugallo da riqueza do país, a Asemblea de Vecinos Autoconvocados organiza o PRIMEIRO FORO REXIONAL DO NON.Un grupo de veciños concientes e preocupados pola ecoloxía, xa que o ouro debe ser separado mediante cianuro e a prata mediante arsénico (velenos potentes se os hai) e temendo pola infiltración de residuos a ríos e napas de auga decidiu agruparse nunha Asemblea para impedir a instalación de tal mina. Mediante protestas pacíficas lograron que o Intendente e o Consello Deliberante chamasen a un plebiscito.Mina si... Mina noLa citada multinacional ofreceu asados, zapatillas e cheas de agasallos para convencer á xente que votasen polo si... ao mellor estilo duhaldista-menemista. Os habitantes comeron os asados, aceptaron as zapatillas e outros agasallos e foron a votar Votou o 75% do padrón municipal (cifra de presentismo non alcanzada en ningunha outra elección).Non á mina obtivo 81% dos sufragiosEl evento tivo lugar o 5, 6 e 7 de Xuño nesa cidade patagónica e o seu obxectivo como consigna foi vincular o NON A La MINA dos veciños (á mina) cos numerosos NON que se elevaron desde a sociedade nos últimos procesos de participación civil que teñen como protagonista a veciños, traballadores, aborígenes e outros cidadáns. A continuación se transcriben comentarios de veciños esquelenses:"Aínda que nos expresamos de xeito contundente no plebiscito realizado o pasado 23 de marzo, o goberno provincial do radical José Luís Lizurume segue descoñecendo a vontade popular e persiste no seu rol de lobbysta da mineira que vén a saquearnos e envenenarnos". Por este motivo a Asemblea de Vecinos Autoconvocados de Esquel quere vincular o seu NON cos do "non ao saqueo", "non á entrega dos recursos naturais", "non ao remate da Patagonia", "non aos desaloxos de familias aborígenes", "non á guerra", "·non ao ALCA". Esta previsto a participación de organizacións de base, asembleas barriales, organismos de dereitos humanos, comunidades aborígenes, ambientalistas, CTA e outras organizacións. O FORO será escenario dun amplo temario: "Casos de economía solidaria en Arxentina"; "As respostas da sociedade civil ao saqueo organizado"; "Emprego e produción"; "Saúde"; "Educación (Ambiente) Ambiental"; "Terra" e "Dereitos Humanos". Así mesmo está previsto a realización de talleres, paneis, conferencias e traballos en comisións."Debemos facer algo nesta terra Porque neste planeta paríronnos E hai que arranxar as cousas dos homes Porque non somos nin paxaros nin cans" Pablo Neruda - Canción de GestaA continuación desenvolvo algunhas reproducións das charlas e comentarios dos veciños de Esquel que están a favor do NON A La MINA:?Existe unha mina de ouro e prata en Esquel que debe ser traballada ao descuberto. Existe unha multinacional con sede en USA que está interesada en explotala, prometendo traballo para 300 obreiros?.Un pobo que non se vende non pode ser comprado, dixo onte no programa un habitante de Esquel, pero sempre hai un pero os dólares pesan e máis cando son moitos... e hai para repartir entre políticos e sindicalistas corruptos.Resulta que agora os dirixentes da Asemblea Veciñal empezaron a recibir ameazas de morte, de parte de patoteros da UOCRA recentemente chegados de Bos Aires que portan armas...Entón, os habitantes de Esquel comezáronse a facer preguntas acerca de que intereses tocaron...E da investigación resulta que:1) A empresa presentou un plan de traballos que pretende extraer da mina o equivalente en ouro a 2.500.000.000 de dólares en 10 anos (si, dous mil cincocentos millóns de dólares) sen contar o extraído en prata.-2) Sucede tamén que unha lei sancionada por Carlos e o seu corrupto Congreso Nacional di que o Estado Nacional non pode explotar as riquezas do subsolo senón por intermedio de empresas privadas ás que lles cobrará un único canon equivalente a un máximo do 3% do valor do metal extraído en boca de mina (o cal é máis baixo que o prezo internacional do metal)3) Iso, tál como está , e facendo números redondos, supondo que o valor do ouro extraído en boca de mina fóra de 2000 millóns en 10 anos, deixaríalle ao Estado ou sexa a nós, 60 millóns de dólares; pero, como a Lei nacional di que se cobrará un canon do 3% como máximo, a Lei do Chubut estableceu un máximo do 2% ou sexa que no canto de 60 millóns isto redúcese a 40 millóns.4) Pero hai outra lei nacional establecida polos nosos plecaros e patrióticos representantes do pobo...Esta lei di que para favorecer as exportacións realizadas desde portos da Patagonia, o Estado Nacional, ou sexa nós, retribuirá cun 5% do valor de tales exportacións ás empresas que as realicen...Ou sexa, que a devandita multinacional yankee exportará en dez anos desde portos patagónicos 2.500 millóns de dólares (estes si a prezo internacional) co cal o estado Nacional ou sexa nós deberemos retribuirles con 125 millóns de dólares...5) 125 millóns que pagaremos de impostos os mestres, os carpinteiros, os comerciantes, os plomeros, os electricistas, os lustrabotas etc, arxentinos, menos 40 millóns que recibirá a Provincia de Chubut.?Significa que imos pagarlles 85 millóns de dólares para que eles leven 2.500 millóns de dólares en ouro e déixennos o cianuro e o arsénico residual envenenando as nosas terras?.-----------------------------------------------------------A continuación desenvólvese un breve comentario da Dra. Claudia Valls sobre o fallo ? Villivar, Silvana Noemí c/ Pcia. Do Chubut? V. 1015. XXXIX RECURSO DE FEITO ? ?Villivar, Silvana Noemí c/ Provincia do Chubut e outros? ? CSJN ? 17/04/2007 (elDial - AA3C96)
Descrición:Análise do fallo da Corte Suprema de Xustiza da Nación que establece que a empresa mineira O Desquite S.A. deberá suspender a actividade da mina ata tanto se efectuei o estudo do impacto ambiental e celébrese unha audiencia pública.A Corte Suprema de Xustiza da Nación declarou inadmisible o recurso extraordinario que impugnaba a suspensión e así quedou firme a decisión que a impuña.



Resumo dos Arquivos:Chubut - Esquel ? MineríaLa empresa mineira O Desquite S.A. deberá suspender a actividade da mina ata tanto se efectuei o estudo do impacto ambiental e celébrese unha audiencia pública.A Corte Suprema de Xustiza da Nación declarou inadmisible o recurso extraordinario que impugnaba a suspensión e así quedou firme a decisión que a impuña. (Comentario ao Fallo: "Villivar, Silvana Noemí c/ Provincia do Chubut")Por Claudia VallsEn os autos Villivar, Silvana Noemí c/ Provincia do Chubut (*) e outros, a Corte Suprema de Xustiza da Nación declarou inadmisible o recurso extraordinario ?art 280 CPCCN- interposto contra a sentenza que admitira a acción de amparo ambiental rexida pola lei provincial 4572 e disposto a paralización dos traballos de exploración e explotación da mina ata tanto se celebrase a audiencia prevista no art. 6° da lei 4032 convocada pola autoridade de aplicación para o día 29 de marzo do ano 2002.En consecuencia quedou firme a decisión dun xuíz de primeira instancia da Provincia de Chubut de: ?Dispor de xeito urxente a paralización de toda obra, acto ou feito a executarse no Emprendimiento Mineiro Cordón Esquel por parte de Mineira O Desquite S.A. así como a prohibición de executar novas obras, actos ou feitos relacionados con iso en calquera das etapas do proxecto ata tanto se de cabal cumprimento co establecido polos arts. 6º e 7º e cctes. da lei 4032 e arts. 17, 19 e 220 do decreto 1153/95? (Autos:"Villivar, Silvana Noemí c/Provincia do Chubut e outros s/ AMPARO" (Expte. 365- F0 390- Ano 2002).- Esquel, 19 de febreiro de 2003).A lei , 4.032 da Provincia de Chubut, actualmente abrogada polo Artigo 164 da lei 5439 do 16/12/05 dispuña: Art. 6º -- O estudo de impacto ambiental será sometido a unha audiencia pública, de acordo aos procedementos que a autoridade de aplicación estableza na regulamentación da presente lei.A convocatoria a audiencia pública deberá facerse a través dos medios de comunicación cun mínimo de 30 (trinta) días de anticipación á data estipulada. Os particulares poderán consultar os antecedentes que se someterán a audiencia, a partir do momento da convocatoria.A audiencia estará presidida pola autoridade de aplicación.Os funcionarios, as asociacións intermedias, os representantes do sector privado e integrantes da comunidade, agrupados ou non, poderán asistir e emitir a súa opinión. Os relatorios e observacións dos participantes non serán sometidas a votación, pero se labrará acta da audiencia que servirá para a súa avaliación final por parte da autoridade de aplicación, sen que por iso esta instancia teña carácter vinculante.Para a información a someter a audiencia pública, a autoridade de aplicación respectará a confidencialidade dos datos achegados, que teñan relación coa materia de segredo industrial, tendo en conta en todos os casos a preservación do interese público.
Art. 7º -- A autoridade de aplicación analizará o estudo de impacto ambiental presentado polo responsable do proxecto, actividade ou obra e conxuntamente cos resultados da audiencia pública, emitirá as opinións que correspondan. As opinións mencionadas, cando teñan carácter final, faranse públicas.Art. 8º -- Cando un proxecto, actividade ou obra comezase a executarse sen o cumprimento da previa presentación do estudo de impacto ambiental, será suspendido de inmediato ao só requirimento da autoridade de aplicación, sen prexuízo da responsabilidade a que houber lugar e das sancións que máis adiante se regulan. A empresa O Desquite S.A interpuxo un recurso que o Superior Tribunal da Provincia de Chubut rexeitou por considerar que non se adecuaba aos requisitos de admisibilidad previstos, sostendo que non se dirixía contra unha sentenza definitiva, segundo o establecido no art. 286 do Código Procesual Civil e Comercial da Provincia e que tal recurso só procede contra os pronunciamientos que terminen o litixio ou fagan imposible a súa continuación e polo tanto non causaba gravame irreparable nin puña fin á discusión.A empresa mineira recorreu en queixa ante a Corte Suprema de Xustiza da Nación, afirmando que a sentenza que resolveu o amparo é definitiva, xa que non ten ningunha posibilidade de acudir a outra vía xurisdiccional ulterior apta para renovar o debate da cuestión resolta e que o Superior Tribunal da Provincia de Chubut non cumprira coa doutrina da Corte exposta no caso "Dei Mascio". Nese precedente a Corte Suprema de Xustiza da Nación dispuxera que os tribunais superiores das provincias debían admitir aqueles recursos, aínda cando non cumprisen cos requisitos de admisibilidad locais se o facían en relación ao recurso extraordinario federal. A empresa mineira alegou que no caso exposto as normas locais que impuñan a obrigación de realizar un estudo do impacto ambiental e a celebración dunha audiencia pública vulneraban dereitos contidos no Código deMinería, como a libre explotación das minas. A Procuradora Fiscal Laura Monti ditaminou a favor da mineira recorrente, en relación a que o Superior Tribunal da Provincia debeu entender no recurso que se lle presentou por aplicación da doutrina "Dei Mascio". Considero así, que era arbitraria a decisión dese Superior Tribunal ao desestimar a vía recursiva intentada con base unicamente no disposto polo ordenamento procesual provincial e na xurisprudencia local. En relación ao fondo do asunto, considerou que non tomou en conta os argumentos sostidos por Mineira O Desquite S.A. en canto a que a decisión apelada debía ser equiparada a sentenza definitiva e sen efectuar un mínimo exame do carácter federal dos agravios invocados e que correspondía facer lugar a queixa e deixar sen efecto a sentenza de segunda instancia e devolver os autos ao tribunal de orixe para que se dite un novo pronunciamiento. Os integrantes da CSJN Elena Highton de Nolasco, Juan Maqueda, Eugenio Zaffaroni e Carmen Argibay, rexeitaron o recurso baseándose de xeito sinxelo no artigo 280 do Código Procesual Civil e Comercial da Nación. A empresa mineira alegara:Que a sentenza cuestionada descoñecía o art. 31 da Constitución Nacional, ao dar primacía ás leis provinciais 4032 e 4563,(actualmente abrogadas polo Artigo 164 da lei 5439 do 16/12/05) que esixían a audiencia pública previa e aprobación expresa da autoridade provincial respecto do estudo de impacto ambiental para a exploración e explotación da mina, por sobre o art. 233 e concordantes do Código de Minería, Que o seu parte presentou oportunamente o estudo de impacto ambiental ante a autoridade provincial e foi autorizada por esta a comezar os traballos de exploración previos á explotación que a xustiza provincial, ao admitir a acción de amparo, ordénalle paralizar, violentando así o dereito adquirido a concluír a exploración e a explotar a súa propiedade mineira, polo que, habendo satisfeito os requisitos esixidos pola lexislación nacional, non poden serlle impostas esixencias suplementarias derivadas da aplicación de leis provinciais que exceden as contidas no Código de Minería.Que a sentenza cuestionada é arbitraria porque aplica a lei 4032 á actividade mineira polo só feito de considerala unha actividade potencialmente degradante para o medio ambiente, sen ter en conta que dita lei só resulta aplicable a outro tipo de actividades ou industrias. dos xuíces Ricardo Lorenzetti, Carlos Fayt, Enrique Petracchi destaca que o recurso extraordinario é inadmisible por canto:Aínda que a lectura do recurso federal non permite comprender de que tipo de exploración mineira trátase, a compulsa das actuacións evidencia que se trata dunha explotación mineira de ouro ao descuberto e mediante a utilización de cianuro, método expresamente prohibido pola lei 5001, sancionada pola lexislatura da Provincia do Chubut con motivo dos feitos que deron lugar á presente causa, norma non invocada nin cuestionada durante o transcurso do preito.A empresa afirmou que o seu parte nunca cuestionou a existencia das normas provinciais que esixen a celebración dunha audiencia pública previa á aprobación pola autoridade provincial do informe de impacto ambiental presentado nin evadiu o seu cumprimento e que, a Provincia do Chubut informa que "que se atopa sendo avaliada pola autoridade de aplicación a que, previo a emitir o acto administrativo que a aprobe ou a rexeite, celebrará a audiencia pública prevista pola lei 4032" (v. fs. 230 do expediente citado).A empresa consentiu, ademais, a sentenza que lle ordenou paralizar as obras ata tanto dese cumprimento ás esixencias establecidas nos arts. 6, 7 e 8 da lei provincial cuestionada pola empresa na instancia do art. 14 da lei 48.As cuestións propostas a consideración do superior tribunal da provincia e articuladas no recurso extraordinario federal non foron oportunamente introducidas ante os xuíces da causa nin consideradas ou tratadas na sentenza recorrida.Ata aquí foron argumentos procesuais e constitucionais habituais de coñecidos estudiosos que non merecen un comentario especial neste Suplemento ambiental.O que si merece un comentario especial é o seu esmero en deixar sentada a súa opinión sobre o punto de intercesión do dereito mineiro co ambiental e o constitucional aproveitando o argumento da empresa mineira precedentemente citado para adiantar definitorias opinións sobre o Código de Minería.Consideran os xuíces que:A pretendida colisión entre os preceptos da lei 4032 e o Código de Minería, base do recurso extraordinario, non é tal. En efecto, esa lei provincial establece que os proxectos, actividades e obras, públicos e privados capaces de degradar o ambiente deberán someterse a unha avaliación de impacto ambiental en todas as súas etapas, a que será sometida a unha audiencia pública presidida pola autoridade de aplicación que, logo de analizar o estudo e as observacións formuladas na audiencia, decidirá expresamente sobre aqueles, antes do inicio das actividades de que se trate.O art. 233 do Código de Minería establece que os mineiros poden explotar as súas pertenzas libremente, sen sujeción a outra regra que as da súa seguridade, policía e medio ambiente, cuxa protección está rexida pola Sección Segunda de devandito código, que inclúe tanto a etapa de exploración como a de explotación e, na súa art. 250, establece que a autoridade de aplicación das normas de protección do medio ambiente serán as que as provincias determinen no ámbito da súa xurisdición. E o seu deber consiste en avaliar e expedirse expresamente sobre o informe de impacto ambiental de modo previo ao comezo das actividades mineiras.O art. 11 da lei nacional 25.675 reitera, como orzamento mínimo común de aplicación obrigatoria en todo o territorio da república para toda actividade susceptible de degradar o ambiente, ou afectar a calidade de vida da poboación de xeito significativo, a sujeción a un procedemento de avaliación ambiental previo á súa execución.Do cotejo das normas provinciais e nacionais invocadas non se advirte de que modo e en que medida a esixencia da aprobación expresa, previa audiencia pública, do estudo de impacto ambiental esixido nos arts. 6 e 7 da lei provincial 4032 antes do inicio das actividades, viría contradicir o previsto polas leis nacionais 24.585 e 25.675, ditadas con arranxo ao art. 41 da Constitución Nacional.O art. 1° da lei provincial 5001 prohibe terminantemente a actividade mineira metalífera na modalidade ao descuberto, así como a utilización de cianuro nos procesos de produción mineira no territorio da Provincia do Chubut e o seu art. 3° dispón que a delimitación das zonas e modalidades de produción deberá ser oportunamente aprobada por unha nova lei, incluíndo as áreas exceptuadas da prohibición establecida no art. 1º.Corresponde recoñecer nas autoridades locais a facultade de aplicar os criterios de protección ambiental que consideren conducentes para o benestar da comunidade para a que gobernan, como así mesmo valorar e xulgar silos actos que levan a cabo as súas autoridades, en exercicio de poderes propios, afectan o benestar perseguido. Tal conclusión cabe extraela da propia Constitución Nacional, que aínda que establece que lle cabe á Nación "ditar as normas que conteñan os orzamentos mínimos de protección", recoñece expresamente as xurisdicións locais na materia, as que non poden ser alteradas (artigo 41, terceiro parágrafo, Constitución Nacional). Que a solución proposta ten respaldo no respecto das autonomías provinciais. Atopámonos, entón, fronte a un poder ou facultade en materia ambiental que corresponde á Provincia (arts. 109 e concs. C.P.). Pois en materia ambiental a competencia ha de ser local, o que trae aparellado que sexan as autoridades administrativas e xudiciais provinciais as encargadas de valorar se a obra proxectada ou a actividade desenvolvida afecta aspectos tan propios do dereito provincial como o é todo o concernente á protección do medio ambiente. O art. 11 da lei nacional 25.675 reitera, como orzamento mínimo común de aplicación obrigatoria en todo o territorio da república para toda actividade susceptible de degradar o ambiente, ou afectar a calidade de vida da poboación de xeito significativo, a sujeción a un procedemento de avaliación ambiental previo á súa execución. Así mesmo, no seu art. 20 engade que as autoridades de aplicación nacionais e provinciais deben institucionalizar procedementos de audiencias públicas obrigatorias previas á autorización de devanditas actividades. Iso implica que é correcta a esixencia da aprobación expresa, previa audiencia pública, do estudo de impacto ambiental esixido nos arts. 6 e 7 da lei provincial 4032 antes do inicio das actividades.- A esas consideracións podería agregarse que o propio Código de Minería obriga a que o informe de impacto ambiental preséntese antes do inicio de calquera actividade (Art. 251) e manda á autoridade de aplicación avaliar o informe de impacto ambiental e pronunciarse pola aprobación mediante unha declaración do impacto ambiental para cada unha das etapas do proxecto ou de implementación efectiva (Art. 252) e que o Art. 253 agrega que ?será necesaria a previa aprobación do informe por parte da autoridade de aplicación para o inicio das actividades?.
NOTA PERIODISTICA SOBRE A ACTUALIDADE DA MINA DE ESQUEL. Publicada o 14/03/2007 por ONG de Brasil.
Segundo escóitase nos audios da reunión que a empresa Meridian Gold realizou no Hotel Crowne Praza seis meses despois do rotundo pronunciamiento cidadán que lle dixo non á mina en Esquel, é o director de medios de axénciaa Braga Menéndez quen expón o plan para "dar volta á comunidade". En primeiro lugar -enuncia ? débese realizar un diagnóstico para atopar o que chama "o punto de crebe entre aquel que lle importa máis a ecoloxía aínda que se morra de fame e aquel que lle importa máis o diñeiro, como un eixo absurdo e esaxerado. É dicir, cantos son eses en Esquel." A forma ideada para realizar este diagnóstico é unha enquisa que, aproveitando a conxuntura electoral provincial, axudaraos a disimular as verdadeiras intencións da sondaxe. Axénciaa Braga Menéndez sinala cal cre que é a consultora ideal para encargarse desta tarefa: Catterberg e Asociados, que realiza habitualmente as sondaxes para o radical Carlos Mestre "Eliximos esta consultora pola súa vinculo con Mestre e co radicalismo da provincia (...) Esta xente é moi amiga de Mestre, polo tanto se estamos de acordo en que imos facer a enquisa, esta xente falaría con Mestre primeiro, antes de largar a enquisa. Teriamos un ok de parte deles antes". Consultado por lavaca, o entón director de Catterberg e Asociados, Eduardo Fidanza, respondeu: -?Nunca realizamos esa enquisa, nin traballamos para Meridian Gold?<*i> O segundo paso do plan de crebe era convocar a ONGs para ?contrarrestar a Greempace?. A nota publicada a semana pasada en lavaca relata como a axencia Braga Menéndez levou a cabo esta acción. Concisa foi tamén a resposta do representante da consultora Bonaparte 48, cuxo director Jorge Azcárate ?ex subsecretario de Medios e voceiro da última campaña presidencial de Carlos Menem- estivo presente na reunión organizada por Meridian. - ?Non hai nada para dicir?-, foi a frase elixida por Esteban Romo para eludir dar detalles sobre o traballo que realizou esa consultora para a Meridian Gold, pero aclarou que Azcárate non atendía persoalmente a consulta de lavaca porque estaba enfermo. Con todo, o persoal da consultora recoñece en off que a demanda iniciada pola empresa contra seis asambleístas de Esquel, baixo a acusación de difundir os audios da reunión, expón unha encrucillada: ?a xente ten dereito a saber, pero isto non debe saberse?. Isto é, xustamente, o traballo das consultoras. O traballo das consultoras é a nota de tapa de revístaa Imaxe, unha publicación dedicada a esta especialidade que consiste en intermediar entre os medios e as empresas. Na extensa nota titulada ?As barbas a remollo?resumo os traballos e opinións de quen intentan mellorar a imaxe das empresas que son protagonistas das denuncias por contaminación. Por suposto, o punto de inflexión é a persistente resistencia da Asemblea de Gualeguaychú contra as pasteiras. Son eles os que cambiaron a historia e obrigaron a pór as barbas no lugar que alude o título da nota. ?Un paradigma de como unha mala estratexia comunicativa pode arruinar por completo un investimento é o da mina O desquite, en Esquel?, asegura a xornalista María Laura Pacheco. Cita, a continuación, a frase que pronunciou Brian Kennedy, presidente da canadense Meridian Gold, ante os accionistas: -?En tanto podamos entender como influenciar sobre esa actitude non seguiremos adiante co proxecto?. A actitude á que se refire o presidente de Meridian Gold é o resultado do referedum realizado o 23 de marzo de 2003 no que o rexeitamento ao proxecto desa empresa cultivou o 81%. Para revístaa Imaxe este resultado ?é consecuencia da non comunicación que prexudica sen anestesia a imaxe dunha empresa internacional?. Cita como exemplo pouco feliz, ?unha das poucas accións? que realizou a Meridian para conversar coa comunidade. ?Foi a invitación ao Club de Leóns, á Sociedade de Fomento e aos mestres a visitar a mina O Peñón, en Chile. Do xornalismo nin se acordaron. Antes da visita realizaron unha presentación para informar aos invitados. Unha das primeiras diapositivas respondía a ?como desfacerse do cianuro??. De aí en diante, entre os invitados non había máis que pánico?. Contínua o artigo: ?Desde fai tres anos, Jorge Azcárate, director da consultora Bonaparte 48, traballa na recuperación da imaxe da mineira canadense?. Por iso ?asegura a xornalista- ?Azcárate viaxa periodicamente ás terras de Esquel? e por iso ?desde fai tres anos a única indicación respectada é que toda pregunta sobre a mina debe ser contestada. Deste xeito, quizá, a imaxe da mina teña a súa desquite comunicacional?. O artigo conclúe cunha frase do consultor: -?Despois do conflito das pasteiras ningún empresario poderá mover unha pedra sen a aprobación social?.
Conclusións:A paralización dos traballos de exploración e explotación da mina ata tanto se celebrase a audiencia prevista no art. 6° da lei 4032 convocada pola autoridade de aplicación para o día 29 de marzo do ano 2002 que dispuxo a autoridade axústase ao Código de Minería porque o propio Código dispono e á mesma a lei nacional 25.675 porque tamén o dispón.As leis provinciais 4032 e 4563 en que se funda a decisión, aínda que están actualmente abrogadas polo Artigo 164 da lei 5439 do 16/12/05 foron aplicables como norma local de aplicación do Código de Minería.Agora sono as da lei 5439 (Código Ambiental) cuxo contido é similar.Consideran os tres xuíces que a lei provincial 5001 non viola o Código de Minería que prohibe terminantemente a actividade mineira metalífera na modalidade ao descuberto, así como a utilización de cianuro nos procesos de produción mineira no territorio da Provincia do Chubut. O voto deses xuíces da Corte Suprema de Xustiza da Nación sinala que o eixo da decisión final en materia de explotación mineira, non é a concesión legal, mediante o cal o Artigo 10 do Código de Minería establece a propiedade particular das minas senón que a súa explotación está supeditada á decisión mineiro-ambiental da autoridade local.

Luces de Galicia

Luces de Galicia

Por Emma Gonzalez


Dentro da literatura española destácanse sempre grandes escritores, pero sobre todo prevalece a época medieval e renacentista na escola secundaria arxentina: Mio Cid e O Conde Lucanor, o Lazarillo de Tormes e Don Quixote, son as obras máis vistas. Só algúns recordan tamén A vida é soño, de Calderón da Barca ou Fuenteovejuna de Lope de Veiga.
Ningún deles é de orixe galega. Por que nun país como Arxentina, que recibiu unha das inmigracións máis importantes de Galicia, non se ensina literatura galega?
Algo non só para reflexionar, senón para cambiar.
Esta sección está pensada con ese fin, e hoxe empezaremos por un escritor non tan coñecido, pero que na súa época deu moito que falar: o bohemio e galego Ramón María de Valle-Inclán.
Naceu en Villanueva de Arousa (Pontevedra) o ano 1866. Pertenceu ao movemento modernista e á chamada Xeración do '98 (xunto con Juan Ramón Jiménez, Miguel de Unamuno, Pío Baroja e Antonio Machado). Defendían a precisión e a claridade nas palabras, como así tamén a recuperación de arcaismos e localismos. Na obra vale-inclaniana cítanse tanto palabras cultas - propias da tradición greco-romana- como palabras provenientes de dialectos das clases sociais máis baixas.
Aínda que xa tivera o seu primeiro éxito coas Sonatas (catro novelas que se corresponden coas catro estacións e con catro episodios amorosos) a súa obra máis representativa son os seus "esperpentos", que pertencen ao xénero dramático. No primeiro deles (Luces de bohemia) defínese na voz do protagonista, Max Estrela:
"Os heroes clásicos reflectidos nos espellos cóncavos dan o esperpento. O sentido tráxico da vida española só pode darse cunha estética sistematicamente deformada"
Esta deformación da realidade, privada de aspectos amables e resaltando os máis absurdos, sitúan a estes dramas dentro do grotesco satírico.
Os personaxes son seres grotescos (Max Estrela é un poeta cego que vaga polas rúas nocturnas de Madrid cun amigo como lazarillo, que máis aló de axudalo, sempre trata de aproveitarse del, parodiando ao xa citado Lazarillo de Tormes), animalizados, como din os estudiosos: fantoches ou marionetas; quen viven situacións de continuo contraste e que falan unha mestura de arcaísmos e localismos procedentes da linguaxe do hampa e do calou. A forma en que está escrito xoga tamén como marco deste crebe, deste universo inverso. As anotacións, as descricións entrelázanse cos diálogos, polo que foi e segue sendo imposible representar un esperpento seguindo ao pé da letra as palabras de Val. Porque como se podería se a lúa debe ser lunera, a cara do libreiro de touciño rancio, os diálogos borrosos, os recunchos cheos de sombras en sombras, a cara dun golfo nun gran sorriso de vexigas...
Ata se parodia, na última escena, a Hamlet de Shakespeare: os dous sepultureros xunto ao marqués de Bradomín -protagonista das Sonatas- e a Rubén Darío -poeta amigo e moi recoñecido-, quen reflexionan sobre a figura de Max, poeta típico de comezos século XX; pobre en vida, recoñecido logo da súa morte. Un antihéroe, como o que o pensou. Un galego que é digno de recordar nun Continente que unha vez foi a súa casa, por persoas que estrañan o seu lugar de orixe, e que talvez por medio dunhas palabras sentan un paso máis preto do seu pasado, ás veces, descoñecido.